Zapraszamy do zapoznania się z „Metodyką opracowania zintegrowanego planu zarządzania dla Obiektu Światowego Dziedzictwa Puszcza Białowieska”
w której znajdują się dokładne opisy warsztatów oraz planowane cele i efekty prac zarówno ekspertów jak i interesariuszy.
Metodyka stanowi odpowiedź na pytanie: W jaki sposób opracowywany jest Zintegrowany Plan Zarządzania dla Obiektu Światowego Dziedzictwa Puszcza Białowieska ?
Czym jest plan zarządzania?
Plan zarządzania ma odzwierciedlać „umowę społeczną” pomiędzy organizacją zarządzającą a interesariuszami obszaru dziedzictwa światowego. Ważne jest, aby Plan pozwolił na ograniczanie,a nawet przezwyciężanie konfliktów, tak, aby interesariusze, w szczególności społeczność lokalna włączyli się w ochronę Puszczy Białowieskiej, posiadając wspólne rozumienie światowego dziedzictwa.
Zgodnie z naszymi założeniami służyć temu powinna partycypacja w czasie opracowania Planu (dlatego zaplanowaliśmy warsztaty), jak i skuteczna informacja i sprawna komunikacja (w tym pomiędzy podmiotami zarządzającymi). Projekt Planu opracowujemy zgodnie z decyzjami dot. Puszczy Białowieskiej wydanymi na podstawie Konwencji w sprawie ochrony Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Naturalnego z 1972 r., z uwzględnieniem wytycznych operacyjnych, podręczników wydanych przez Komitet Światowego Dziedzictwa, dobrych praktyk i bogatej literatury o obszarze Puszczy Białowieskiej.
Zasady opracowaniu Planu:
- Spełnienie wymagań Konwencji w sprawie ochrony Światowego Dziedzictwa Kulturowego
i Naturalnego – Plan spełni wymagania wynikające z Konwencji, w tym z decyzji Komitetu Światowego Dziedzictwa podjętych w sprawie Puszczy Białowieskiej. - Dążenie do zrozumienia przez interesariuszy, dlaczego wartość Puszczy Białowieskiej wymaga ochrony i spójnego zarządzania oraz do wzmacniania poczucia odpowiedzialności, wspólnego podejmowania decyzji i umożliwienia interesariuszom realnego udziału w zarządzaniu obszarem – Plan będzie realizowany we współpracy z interesariuszami, którzy rozumieją swoje zadania i odpowiedzialność za Puszczę Białowieską;
- Zapewnienie spójności i ciągłości ochrony Puszczy Białowieskiej – Plan zarządzania określi ramy dla wszystkich działań w obszarze Puszczy Białowieskiej na następnych 5-10 lat, w kontekście wizji obejmującej następnych 20-30 lat.
- Obiektywizm i rzetelność informacji będących podstawą opracowania Planu – Plan jest realizowany z wykorzystaniem rzetelnej wiedzy, której źródłem jest współczesna nauka, ale także wiedza przekazywana przez interesariuszy.
- Bezpośrednio wpłynąć na strategie, programy i plany, które mogłyby mieć wpływ na obszar dziedzictwa światowego – Plan zapewni koordynację strategii, planów i programów, które mają wpływ na Puszczę Białowieską.
Etapy opracowania Planu:
Udział interesariuszy:
Uczestnictwo interesariuszy w opracowaniu Planu zarządzania ma kluczowe znaczenie, także w kontekście późniejszej realizacji celów zarządzania i długofalowego podejścia do zarządzania dobrem Światowego Dziedzictwa. Dlatego w każdym etapie opracowania Planu zaplanowaliśmy prace eksperckie i zadania realizowane we współpracy z interesariuszami. Współpraca ta polega na wypracowywaniu poszczególnych elementów Planu w dialogu zespołu projektowego, ekspertów i interesariuszy. Dlatego tak ważne jest, aby wszyscy interesariusze mieli okazję wypowiedzieć się na temat każdego elementu przyszłego projektu Planu.
Warsztaty:
W każdym etapie opracowania Planu zagwarantowano aktywny udział interesariuszy. Formą współpracy są warsztaty poświęcone poszczególnym zagadnieniom takim jak:
- rozumienie wyjątkowej uniwersalnej Puszczy Białowieskiej i świadczenia przyrodnicze pełnione przez Puszczę,
- bariery i problemy w zarządzaniu dobrem światowego dziedzictwa,
- możliwości rozwiązywania problemów ochrony Puszczy Białowieskiej,
- wizja i cele zarządzania dobrem światowego dziedzictwa,
- turystyka w obiektach światowego dziedzictwa,
- strefowanie i weryfikacja stref ochronnych,
- działania związane z zarządzaniem Puszczą Białowieską,
- skoordynowanie strategii i planów na obszarze Puszczy Białowieskiej z celami Planu,
- wdrażanie, monitorowanie, ewaluacja.
Każda z grup interesariuszy może mieć nieco odmienną perspektywę/ spojrzenie na analizowane zagadnienia. Dlatego też mając na względzie nieskrępowaną dyskusję oraz możliwość wypowiedzenia się przez wszystkich zainteresowanych zaplanowaliśmy odrębne grupy warsztatowe. Większość
z wymienionych zagadnień będzie przedmiotem warsztatów prowadzonych w trzech odrębnych grupach interesariuszy:
(1) przedstawiciele samorządów,
(2) mieszkańcy wraz z liderami lokalnymi, lokalnymi organizacjami pozarządowymi oraz przedstawicielami lokalnego biznesu,
(3) interesariusze ponadlokalni (przedstawiciele PGL LP, PGW WP, RDOŚ, BPN oraz ponadlokalnych organizacji pozarządowych, środowiska nauki).
Ważne jest dla nas także, żeby poszczególne grupy warsztatowe znały całościowe wyniki prac. Dla zapewnienia wymiany informacji pomiędzy grupami każda runda warsztatów będzie podsumowana – po warsztatach będą odbywać się spotkania on-line (ok. dwa tygodnie po warsztatach), na których przedstawione będą wyniki prac grup interesariuszy i możliwa będzie dyskusja tych wyników.