Ferie zimowe trwają w najlepsze, natomiast zimowa aura coraz mniej przypomina klasyczną zimę. Zachęcamy do zapoznania się z analizami dotyczącymi trendów zmian obecności śniegu przygotowanymi przez Zakład Modelowania Atmosfery i Klimatu Instytutu Ochrony Środowiska – Państwowego Instytutu Badawczego.
Zmiany klimatu będą miały istotny wpływ na pokrywę śnieżną w Polsce. Analizy wskazują, że zarówno liczba dni ze śniegiem, jak i jego grubość ulegną znacznemu zmniejszeniu, zwłaszcza pod koniec XXI wieku.
Badania uwzględniają dwa scenariusze rozwoju gospodarczego i socjo-ekonomicznego:
- RCP4.5 – umiarkowany scenariusz, zakładający ograniczenie emisji
- RCP8.5 – scenariusz „business as usual”, czyli brak działań na rzecz redukcji emisji
Spadek liczby dni z pokrywą śnieżną
Porównanie dekad 2011-2020 i 2091-2100 wskazuje na znaczące zmniejszenie liczby dni ze śniegiem w całym kraju.
W scenariuszu RCP4.5 największa redukcja – od 40 do 44 dni – prognozowana jest na północy i wschodzie kraju, w regionie wybrzeża, centralnym, północno-wschodnim i lokalnie na krańcu strefy zachodniej. 15-19 dni to najmniejsza zmiana, jaka jest przewidywana.
W scenariuszu RCP8.5 różnice będą jeszcze większe. W górach i na północnym wschodzie liczba dni z pokrywą śnieżną może zmniejszyć się nawet o 67 dni. W całym kraju spadek wyniesie średnio od 50 do 60 dni, natomiast najmniejsze zmiany (20-24 dni mniej) wystąpią na północy kraju.
Zmniejszenie grubości pokrywy śnieżnej
Analizy wskazują na systematyczny spadek średniej grubości pokrywy śnieżnej.
- Do lat 30. XXI wieku grubość śniegu pozostanie na zbliżonym poziomie w obu scenariuszach.
- Po tym okresie nastąpi dynamiczny spadek, szczególnie w scenariuszu RCP8.5.
- Pod koniec wieku w wielu regionach pokrywa śnieżna niemal całkowicie zaniknie.
Przewidywane grubości pokrywy śnieżnej w różnych regionach Polski
| Region | RCP4.5 (ostatnia dekada XXI w.) | RCP 8.5 (ostatnia dekada XXI w.) |
| Wybrzeże | blisko 0 cm | blisko 0 cm |
| Północno-wschodni | 1,1 cm | 0,4 cm |
| Zachodni | 0,4 cm | 0 cm |
| Centralny | 0,8 cm | 0,1 cm |
| Wschodni | 0,9 cm | 0,2 cm |
| Górski | 2 cm | 0,8 cm |
Największe zmiany będą widoczne w regionach górskich, gdzie pokrywa śnieżna ulegnie znacznemu zmniejszeniu. W scenariuszu RCP8.5 pod koniec wieku jej grubość może spaść do 0,8 cm.
Konsekwencje zmian
Zmniejszająca się pokrywa śnieżna i skracający się sezon zimowy będą miały bezpośredni wpływ na warunki zimowe w Polsce. Oczekuje się, że naturalny śnieg w górach stanie się coraz rzadszym zjawiskiem, co utrudni funkcjonowanie ośrodków narciarskich. Wiele z nich będzie musiało polegać głównie na sztucznym naśnieżaniu, co wiąże się z dodatkowymi kosztami i zwiększonym zużyciem wody.
Zmiany te wpłyną także na przyrodę i gospodarkę. Wahania w ilości opadów śniegu mogą zaburzać retencję wody w glebie, co wpłynie na rolnictwo oraz dostępność zasobów wodnych. Lokalne ekosystemy, przystosowane do śnieżnych zim, będą musiały dostosować się do nowych warunków, co może prowadzić do zmian w składzie gatunkowym fauny i flory.
Więcej o projekcjach zmian klimatu można dowiedzieć się korzystając z portalu klimada2.ios.gov.pl/klimat-scenariusze-portal