W 2023 roku GIOŚ prowadził szczegółowe badania poziomu Prymnesium parvum w wyznaczonych punktach na Kanale Gliwickim na rzece Odrze oraz w wybranych zbiornikach (starorzeczach).
Ilość Prymnesium parvum wyraźnie zmieniała się w ciągu całego roku, jednak szczególną uwagę zwrócił maj 2023 roku, w którym zaobserwowano wyraźny spadek liczebności algi w Kanale Gliwickim.
W toku spotkań Zespołu ds. sytuacji na rzece Odrze, spośród wskazywanych czynników zahamowania rozwoju i wycofania algi z Kanału w tym okresie wskazywano przede wszystkim intensywne opady i „przepłukanie” Kanału Gliwickiego, choć analiza przepływów rzeki Kłodnicy oraz śluzowań nie wskazywała na istotny wzrost przepływów wody.
Dodatkowo równolegle zaobserwowano zanik algi na śluzie Sławęcice podczas trwania jednego z eksperymentów z perhydrolem. Na potrzeby eksperymentu zamknięto wodę z algą w śluzie, ograniczając dopływ świeżej wody przed rozpoczęciem dozowania perhydrolu. Mimo to w ciągu kilku dni zaobserwowano zanik algi, w efekcie czego przed rozpoczęciem eksperymentu ilość Prymnesium parvum była znacząco niższa niż w tygodniach poprzedzających opisywany zanik.
Powyższe obserwacje pozwoliły postawić hipotezę, że w omawianym okresie (kwiecień/maj 2023) nastąpiła zmiana jakości wody w kierunku niekorzystnym dla Prymnesium parvum.
Analiza danych literaturowych wskazuje, że jednym ze związków chemicznych działających toksycznie na „złotą algę”, występującym w różnych stężeniach w wodzie powierzchniowej jest amoniak (NH3), którego obecność świadczy o dopływie ścieków komunalnych, przemysłowych, a także napływie zanieczyszczeń pochodzenia rolniczego.
Poniższy raport to analiza danych środowiskowych z Kanału Gliwickiego, podsumowanie testów laboratoryjnych i terenowych w kontekście wpływu a amoniaku na Prymnesium parvum.