W poniedziałek (6 maja 2019 r.) podczas sesji plenarnej IPBES (IPBES – Międzyrządowa Platforma ds. Różnorodności Biologicznej i Funkcji Ekosystemu działająca pod auspicjami ONZ) w Paryżu został wydany globalny raport „The Global Ecosystem Assessment” dotyczący bioróżnorodności natury.
Sprawozdanie opracowano na podstawie 15 000 dokumentów naukowych i rządowych, uwzględniając również wiedzę ludów tubylczych oraz lokalnych społeczności. Prace nad raportem zajęły grupie 145 ekspertów z 50 krajów trzy lata i jest to pierwsze w historii tak kompleksowe sprawozdanie.
Analizowano przede wszystkim wpływ rozwoju gospodarczego na przyrodę i ekosystemy a wyniki jednoznacznie wskazały, że obecne tempo oraz skala wymierania milionów gatunków roślin i zwierząt nie były obserwowane nigdy wcześniej. Kluczowe znaczenie miało tu ostatnie 50 lat, kiedy to liczba ludzi na Ziemi podwoiła się.
Główne wnioski płynące z raportu:
-
3/4 środowiska lądowego i około dwie trzecie środowiska morskiego zostały znacząco zmienione przez ludzkie działania;
-
obszar zajmowany przez miasta podwoił się od roku 1992;
-
ponad 1/3 powierzchni lądów i prawie 75% wszystkich zasobów słodkiej wody jest obecnie wykorzystywanych na potrzeby upraw i hodowli zwierząt;
-
w porównaniu z rokiem 1980 zanieczyszczenie tworzywami sztucznymi wzrosło dziesięciokrotnie;
-
co roku do wód trafia od 300 do 400 milionów ton ścieków przemysłowych zawierających metale ciężkie, rozpuszczalniki, toksyczne szlamy.
Pogarsza się również sytuacja w rolnictwie. Z powodu degradacji gruntów o 23% zmniejszyła się produktywność ziem uprawnych a globalne uprawy są zagrożone utratą zapylających je owadów. Z powodu utraty siedlisk przybrzeżnych i schronienia między 100 a 300 milionów ludzi na świecie jest narażonych na zwiększone ryzyko powodzi i huraganów.
Za obecną sytuację odpowiadają zmiany w użytkowaniu lądowym i morskim, bezpośrednia eksploatacja żywych organizmów, zmiany klimatyczne, zanieczyszczenie i inwazyjne gatunki obce.
Robert Watson, przewodniczący IPBES zaznaczył, że „stan zdrowia ekosystemów, od których zależą ludzie i wszystkie inne gatunki, pogarsza się szybciej niż kiedykolwiek. Podkopujemy fundamenty naszych gospodarek, źródeł utrzymania, bezpieczeństwa żywności, zdrowia i jakości życia na całym świecie”.
Równocześnie dodał, że nie jest jeszcze za późno, aby powstrzymać globalną katastrofę, ale działania należy podjąć natychmiast i na każdym poziomie, od lokalnego po globalny. Zmiany muszą dotyczyć czynników ekonomicznych, społecznych, politycznych i technologicznych. Nie da się dalej zwiększać konsumpcji i eksploatacji zasobów naturalnych. Konieczna jest zmiana sposobu zarządzania odpadami, rozwój nowych technologii oraz edukacja ekologiczna.
„Ten dokument przypomina o oczywistej prawdzie: obecne pokolenia mają obowiązek przekazać przyszłym pokoleniom planetę, która nie zostanie nieodwracalnie zniszczona przez działalność człowieka. Mamy rozwiązania, więc nie możemy dłużej uciekać od odpowiedzialności. Musimy żyć na ziemi inaczej” – komentowała Audrey Azoulay, dyrektor generalna UNESCO.
