Opakowania stanowią niezbędną funkcję ochronną i transportową towarów, czy to w przemyśle, handlu, czy konsumpcji. Nie sposób wyobrazić sobie transport i dostawy towaru bez opakowania. Opakowania są jednym z głównych czynników zużycia surowców pierwotnych, a odpady opakowaniowe zanieczyszczają powietrze, glebę oraz środowisko wodne. Duże i stale rosnące ilości wytwarzanych opakowań, niski poziom ich ponownego użycia oraz niedostateczny recykling powodują ogromne straty cennych surowców pierwotnych, a także utrudniają rozwój niskoemisyjnej gospodarki o obiegu zamkniętym. Z tego powodu opakowania oraz powstające z nich odpady zostały objęte przez UE polityką ochrony środowiska.
Gospodarowanie opakowaniami i odpadami opakowaniowymi to z jednej strony zapobieganie ich wpływowi na środowisko lub zmniejszenie tego wpływu, a z drugiej strony zapewnienie funkcjonowania rynku UE, uniknięcie przeszkód i zakłóceń w handlu oraz ograniczenia konkurencji. Jakiekolwiek decyzje i działania powinny przede wszystkim obejmować zapobieganie powstawaniu odpadów po opakowaniach, a najlepszym sposobem jest zmniejszenie ilości opakowań wprowadzanych do obrotu. Kluczową rolę w gospodarowaniu opakowaniami i odpadami opakowaniowymi odgrywają konsumenci, żeby jednak mogli oni dostosować swoje zachowania i postawy, muszą być odpowiednio informowani, zarówno przez producentów opakowań, jak i władze krajowe. Konieczne jest zwiększenie świadomości na temat roli opakowań w powstawaniu odpadów oraz przejęcie odpowiedzialności zgodnie z zasadą “zanieczyszczający płaci”.
Przygotowanie do ponownego użycia i recykling są środkami wskazanymi w hierarchii postępowania z odpadami, mającymi na celu zapobieganie i ograniczanie negatywnego wpływu odpadów powstających z opakowań na środowisko naturalne, życie i zdrowie ludzkie. UE wyznaczyła cele w postaci obowiązkowych poziomów recyklingu dla odpadów opakowaniowych. Do monitorowania realizacji tego celu konieczne jest posiadanie rzetelnych i kompleksowych danych, zarówno przedmiotowych, jak i ilościowych.
W 2022 roku do obrotu w Polsce wprowadzono produkty w 6 740,0 tys. Mg opakowań, gdzie największy udział, wynoszący 34%, stanowiły opakowania z papieru i tektury. Ponad połowa opakowaniowych odpadów komunalnych powstała z opakowań przeznaczonych na żywność. Efektywnemu recyklingowi poddano 53% opakowań wprowadzonych do obrotu w tym samym roku kalendarzowym. Przekazując w Państwa ręce tę publikację, mamy ogromną nadzieję, że będzie ona stanowić podstawę do wspólnego dialogu, podejmowania dalszych dyskusji, weryfikacji danych oraz wyciągnięcia rzetelnych wniosków służącym kierunkom i perspektywom rozwoju przemysłu recyklingowego w Polsce. Najwyższy czas, aby zacząć rozmawiać o faktach i na podstawie faktów.
