17 grudnia 2024 w siedzibie IOŚ-PIB odbyła się konferencja w ramach projektu LIFE VIIEW 2050, której celem było podsumowanie wyników 29. Konferencji klimatycznej (COP29), która zakończyła się 22 listopada w Baku, w Azerbejdżanie.
Spotkanie było także doskonałą okazją do dyskusji na temat doświadczeń polskich ekspertów w pracach na rzecz Konwencji klimatycznej UNFCCC, w szczególności biorąc pod uwagę przypadającą w tym roku 30-letnią rocznicę wejścia Konwencji klimatycznej w życie. Swoją obecnością spotkanie uświetnił Prof. dr hab. Maciej Sadowski, który dołączył do uczestników na specjalne zaproszenie Zastępcy Dyrektora IOŚ-PIB, Roberta Jeszke. Jednym z głównych elementów spotkania była możliwość zaprezentowania działań CAKE i projektu LIFE VIIEW 2050 podczas konferencji COP 29. W tym roku CAKE miał okazję uczestniczyć w czterech side eventach, z których w dwóch był współorganizatorem podczas COP29. Prof. Sadowski jest niekwestionowanym, międzynarodowym autorytetem w dziedzinie zmian klimatu, klimatologiem, a także ekspertem, który był zaangażowany w tworzenie, a następnie prace Konwencji Klimatycznej od początku jej funkcjonowania. Prof. Sadowski podzielił się z uczestnikami spotkania nie tylko swoim wieloletnim doświadczeniem w międzynarodowych pracach skupionych na zmianach klimatu, ale również przedstawił swoje refleksje odnośnie najbardziej aktualnych dyskusji, związanych przede wszystkim z realizacją Porozumienia paryskiego, co spotkało się z ogromnym zainteresowaniem uczestników spotkania. Profesor Sadowski podkreślił m.in., że dwa kluczowe obszary Konwencji klimatycznej – edukacja i adaptacja, są niezwykle istotnymi obszarami, w ramach których prace powinny być realizowane na równi z działaniami łagodzącymi skutki zmian klimatu, w tym globalnymi redukcjami emisji gazów cieplarnianych.
W uzupełnieniu tego historycznego rysu prac międzynarodowych w politykę klimatyczną i zaangażowanie w nie Polski, najnowsze prace prowadzone w ramach Konwencji wraz z wynikami COP29 w Baku, przedstawiła Pani Katarzyna Wrona, Dyrektor Departamentu Ochrony Powietrza i Negocjacji Klimatycznych w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, pełniąca obecnie funkcję Szefowej polskiego zespołu negocjacyjnego do UNFCCC. Zaprezentowała one nie tylko podsumowanie całego COP29, ale przedstawiła wyzwania, z jakimi negocjatorzy będą zmagać się w najbliższych miesiącach, również w kontekście objęcia przez Polskę Prezydencji w Radzie UE z początkiem 2025 roku.
Członkowie polskiego zespołu negocjacyjnego ds. Konwencji klimatycznej przedstawili szczegółowe wyniki negocjacji w Baku w wybranych obszarach. Z uwagi na finansowy wymiar ostatniej Konwencji Stron w Baku, w pierwszej kolejności przedstawiciele Ministerstwa Finansów, Pan Edward Basiński i Pani Patrycja Brudzińska, przedstawili wyniki COP29 w zakresie finansowania klimatycznego, w tym przede wszystkim nowy, policzalny cel finansowy przyjęty na konferencji w Baku. Natomiast Pan Piotr Dombrowicki (KOBiZE IOŚ-PIB) przedstawił uczestnikom spotkania ostatnie wyniki prac negocjatorów w zakresie mechanizmów rynkowych wynikających z artykułu 6 Porozumienia paryskiego, które mają kluczowe znaczenie dla globalnej współpracy klimatycznej, a ustalenia, wobec których przyjęto na COP29, uznawane są za duży sukces opierający się na wielu latach trudnych prac, jakie prowadzono w ramach UNFCCC w tej kwestii.
Następnie pozostali członkowie zespołu negocjacyjnego przedstawili podsumowania prac, jakie osiągnięto podczas COP29 także w innych obszarach, będących kluczowymi tematami dyskutowanymi obecnie na forum UNFCCC. Państwo Paulina Grzelak i Marcin Żaczek (KOBiZE IOŚ-PIB) omówili kwestie związane z transparentnością i raportowaniem, podkreślając rolę tych procesów w realizacji postanowień Porozumienia paryskiego i odpowiedniego poziomu ambicji działań podejmowanych przez państwa na świecie. Pani Marzena Chodor (KOBiZE IOŚ-PIB) przedstawiła wyzwania związane ze sprawiedliwą transformacją i budowaniem potencjału w krajach mniej rozwiniętych, natomiast Panie Jolanta Wilomska i Dominika Dąbrowa (KOBiZE IOŚ-PIB) omówiły wyniki globalnego przeglądu, który jest jednym z filarów Porozumienia oraz jego implikacje dla przyszłych prac w ramach Konwencji. Rolę paliw bunkrowych w kontekście międzynarodowego transportu przedstawił Pan Maciej Werkowski (KOBiZE IOŚ-PIB), a przedstawiciel Ministerstwa Klimatu i Środowiska, Pan Tomasz Meres przedstawił temat adaptacji do zmian klimatu, jako tematu zyskującego coraz większą uwagę w negocjacjach międzynarodowych. W podsumowaniu wystąpień członków zespołu negocjacyjnego Pani Anna Serzysko (KOBiZE IOŚ-PIB) podsumowała dotychczasowe działania państw w ramach ich krajowo uwarunkowanych wkładów do Porozumienia paryskiego (tzw. NDCs), zarysowując jednocześnie nadchodzące prace, wyzwania i wydarzenia, jakie będą miały miejsce na arenie międzynarodowych negocjacji klimatycznych w nadchodzących miesiącach. Wśród kluczowych kwestii podkreślonych przez Panią Serzysko znalazł się m.in. proces składania do końca obecnego roku dwuletnich raportów transparencyjności (ang. Biennial Transparency Report, BTR) przez strony Porozumienia paryskiego, a także przedstawianie nowych wkładów do porozumienia klimatycznego (NDCs) przedstawiających działania państw po roku 2030, wokół których zdominowana będzie przyszłoroczna dyskusja prowadzona w ramach Konferencji klimatycznej, jak i podczas przyszłorocznego COP30, który odbędzie się w listopadzie 2025 roku w Belem w Brazylii.
Spotkanie było również okazją do podsumowania zaangażowania KOBiZE i Centrum Analiz Klimatyczno-Energetycznych (CAKE) w wydarzenia towarzyszące 29. Konferencji klimatycznej. Pan Maciej Cygler (CAKE/KOBiZE) zaprezentował działania IOŚ-PIB w ramach projektu LIFE VIIEW 2050 podczas wydarzeń towarzyszących COP29 oraz podkreślił znaczenie współpracy naukowej i eksperckiej w kształtowaniu polityki klimatycznej.
Więcej informacji o zaangażowaniu KOBiZE i Centrum Analiz Klimatyczno-Energetycznych (CAKE) w COP29 znajdziecie Państwo tutaj:
- 12 listopada 2024 r., Robert Jeszke, Zastępca dyrektora IOŚ-PIB ds. Zarządzania Emisjami oraz Kierownik KOBIZE i CAKE wystąpił, jako panelista w evencie organizowanym w Pawilonie Włoskim przez EUI oraz ICAP pt. „Can emissions trading promote carbon removals?”.
Link: https://climatecake.ios.edu.pl/aktualnosci/aktualnosci-life-viiew-2050/pierwszy-dzien-cake-na-cop29/ - 14 listopada 2024 r. CAKE współorganziowało side event w Pawilonie Ukraińskim: “Carbon pricing as a response to climate change in the EU neighbouring countries.”Link: https://climatecake.ios.edu.pl/aktualnosci/aktualnosci-life-viiew-2050/cake-i-life-viiew-2050-na-side-evencie-w-pawilonie-ukrains
- 15 listopada 2024 r. Robert Jeszke, Zastępca dyrektora IOŚ-PIB ds. Zarządzania Emisjami oraz Kierownik KOBIZE i CAKE uczestniczył w wydarzeniu towarzyszącym na COP29 organizowanym w Pawilonie Greckim przez Forum Energii pt. „The EU Clean Industrial Deal – what to expect?”. Link: https://climatecake.ios.edu.pl/aktualnosci/aktualnosci-life-viiew-2050/cake-w-iii-evencie-na-cop29-w-pawilonie-greckim/
- 18 listopada 2024 r. CAKE współorganizowało siede event w Pawilonie Greckim: „Powering Climate Action: Balancing Ambitious Targets with Effective Mechanisms for Emissions Reduction”. Link: https://climatecake.ios.edu.pl/aktualnosci/aktualnosci-life-viiew-2050/cake-na-czwartym-side-evenecie-na-cop29/
Warto podkreślić, że eksperci KOBiZE IOŚ-PIB od wielu lat związani są międzynarodowymi negocjacjami klimatycznymi i od wielu lat wspomagającą prace Ministerstwa Klimatu i Środowiska na forum Konwencji klimatycznej oraz realizację zobowiązań Polski, jakie z niej wynikają. Doświadczenie ekspertów Krajowego ośrodka i ich wieloletnie zaangażowanie w proces międzynarodowych negocjacji klimatycznych pozwoliło na stworzenie w ramach IOŚ-PIB monografii pt.: „Międzynarodowe negocjacje w ramach Konwencji klimatycznej”, która opublikowana została w czerwcu 2024 r. Publikacja ta ma na celu przybliżenie międzynarodowych prac i działań na rzecz przeciwdziałania zmianom klimatu, które opierają się na realizacji Konwencji klimatycznej. Monografia KOBiZE IOŚ-PIB pt. „Międzynarodowe negocjacje w ramach Konwencji klimatycznej” dostępna jest na stronach Wydawnictwa IOŚ-PIB: link https://ios.edu.pl/aktualnosci-en-pl/monografia-miedzynarodowe-negocjacje-w-ramach-konwencji-klimatycznej/
Spotkanie było realizowane w ramach projektu pn. „Ocena długoterminowego wpływu europejskiego systemu handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS) na zeroemisyjną gospodarkę do 2050 r.” – LIFE VIIEW 2050 (LIFE 19 GIC/PL/001205), który jest dofinansowany ze środków unijnych z programu LIFE i współfinansowany ze środków krajowych z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.”