Przedstawiamy wyniki pierwszej analizy, przygotowanej w ramach projektu LIFE Climate CAKE PL, pt.: „Ryzyko ucieczki emisji w kontekście zwiększenia celu redukcji emisji gazów cieplarnianych UE”.
Publikacja składa się z dwóch dokumentów – pełnej analizy w języku angielskim oraz podsumowania w języku polskim.
Analiza została opracowana przy zastosowaniu modelu d-PLACE.
Bezpośrednim celem przeprowadzonej analizy była ocena możliwej skali ucieczki emisji przy użyciu różnych założeń i scenariuszy politycznych, w tym wpływu na wielkości emisji, PKB oraz funkcjonowanie sektorów gospodarki.
Na podstawie analizy należy wyciągnąć wniosek, że ucieczka emisji może ograniczać efektywność realizacji polityki energetyczno-klimatycznej UE, a tym samym wpływać na wielkość emisji na świecie, a także oddziaływać na funkcjonowanie gospodarki, przemysłu i poziom dobrobytu w państwach o zaostrzonych celach redukcyjnych. Ucieczka emisji poza granice UE powinna być postrzegana jako ważny problem, który może dotykać państwa członkowskie UE , których miks oparty jest o paliwa kopalne (w tym Polskę) oraz energochłonne sektory gospodarki, tj. sektor stalowy, mineralny, chemiczny.
Ponadto, zgodnie z wynikami analizy:
Zastosowanie bardziej restrykcyjnego celu redukcji emisji w UE (45% zamiast 40% w 2030 r.) oraz wprowadzenie rezerwy stabilności rynkowej (MSR) może mieć przeciwny do zamierzonego skutek w postaci zwiększenia emisji na poziomie globalnym, jeśli państwa spoza UE nie podejmą działań redukcyjnych.
Różnice w strukturze produkcji i emisyjności w poszczególnych sektorach przyczyniają się w podobnym stopniu do zwiększenia skali ucieczki emisji, dlatego też UE powinna redukować emisje poprzez zmianę miksu energetycznego (np. promując technologie efektywne pod względem zużycia paliwa czy paliwa niskoemisyjne), jak i zmianę struktury sektorowej (np. poprzez bezpłatne przydziały lub dostosowanie podatków granicznych).
Analiza wyników modelu zawierającego cele redukcji emisji (NDC) i bezpłatny przydział uprawnień w ramach obszaru EU ETS, pokazuje że straty dla sektorów otrzymujących przydział bezpłatnych uprawnień faktycznie są mniejsze.
Wpływ na wyniki ma również uwzględnienie zewnętrznego postępu technologicznego – przyjęto, że wykorzystanie paliw kopalnych będzie stopniowo zmniejszać się, niezależnie od przyjętych celów redukcyjnych. Takie założenie pozwala na lepsze odzwierciedlenie zmieniającej się rzeczywistości.
Wstępne wyniki analizy były już zaprezentowane m.in. podczas COP24 w Katowicach i na posiedzeniu Komitetu Sterującego w grudniu 2018 r., na warsztatach Wspólnego Centrum Badawczego (ang. JRC – Joint Research Centre) w maju br. w Sewilli oraz na konferencji GTAP w czerwcu br. w Warszawie (22nd Annual Conference on Global Economic Analysis University of Warsaw Warsaw; Challenges to Global, Social, and Economic Growth).