W marcu 2025 r. dr inż. Anahita Sattari z Krajowego Ośrodka Bilansowania i Zarządzania Emisjami w IOŚ-PIB zakończyła projekt badawczy dotyczący modelowania jakości powietrza dla Warszawy, prowadzony we współpracy z Instytutem VITO z Belgii. Prace realizowano w ramach projektu NAWA PROM pt. „The ATMO-Street Urban Scale Model for Warsaw (GEM AQ-IFDM-street canyon model chain)” oraz projektu Funduszu Badań Własnych IOŚ-PIB pt. „Walidacja i optymalizacja modelu jakości powietrza ATMO-Street za pomocą wielkoskalowego zbioru danych pomiarowych nad Warszawą”.
W ramach projektu wykorzystano innowacyjny łańcuch modeli ATMO-Street, uwzględniający po raz pierwszy model GEM-AQ do modelowania stężenia tła, modele dyspersji bi-Gaussa (IFDM) oraz moduł street-canyon (OSPM). Analizy objęły: emisje z transportu drogowego, emisje unosu wtórego z transportu oraz emisje z sektora bytowo-komunalnego dla Warszawy. Dane emisyjne pochodziły z Centralnej Bazy Emisyjnej (CBE) prowadzonej przez KOBiZE. Walidację przeprowadzono na podstawie danych z 9 stacji referencyjnych GIOŚ (w tym jednej komunikacyjnej) oraz 31 czujników Airly zlokalizowanych w Warszawie.
Projekt trwał 2,5 roku i umożliwił sformułowanie następujących wniosków:
Model ATMO-Street wykazał wysoką skuteczność dla symulacji NO₂. Znacznie trudniejsze okazały się symulacje PM10 i PM2.5 – w miesiącach zimowych zaobserwowano przeszacowania, zaś na stacjach komunikacyjnych w cieplejszym i suchym okresie – niedoszacowania. Uwzględnienie emisji unosu wtórnego z transportu znacząco poprawiło wyniki modelu na stacjach komunikacyjnych, a wykorzystanie danych z Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków (CEEB) w sektorze bytowo-komunalnym częściowo zmniejszyło przeszacowanie w chłodniejszych miesiącach.
Współpraca z Instytutem VITO umożliwiła przeprowadzenie zaawansowanego modelowania jakości powietrza w Warszawie oraz znacząco usprawniła metodykę i prognozy modelowe. Wyniki projektu wniosły istotny wkład w rozwój wiedzy o emisjach z sektora transportowego, emisji z sektora bytowo-komunalnego i emisji z unosu wtórnego z transportu oraz ich wpływie na jakość powietrza w miastach.
Rezultaty projektu zostały przedstawione na trzech międzynarodowych konferencjach naukowych:
- 14th International Conference on Air Quality, Helsinki, Finlandia
- HARMO22, Parnawa, Estonia
- AGU Fall Meeting, Waszyngton, USA
Na podstawie wyników opisywanego projektu zostały również opublikowane dwa artykuły:
- “Evaluating Traffic-Related Air Pollution in Urban Areas: A Case Study of Warsaw Using the ATMO-Street Model Chain” w czasopiśmie Atmospheric Environment
- “Enhancing ATMO-Street Model Accuracy through Emission Source Analysis Using a Dense Sensor Network: A Warsaw Case Study” w czasopiśmie Environmental Monitoring and Assessment. (artykuł w recenzji)
