20 października 2025 r. Robert Jeszke, Zastępca Dyrektora IOŚ-PIB ds. zarządzania emisjami oraz Kierownik Krajowego Ośrodka Bilansowania i Zarządzania Emisjami (KOBiZE), wziął udział w debacie pt. „Beyond Numbers: Offsets and the Credibility of the EU’s 2040 Climate Goal”, zorganizowanej przez Business Science Poland we współpracy ze Stałym Przedstawicielstwem RP przy Unii Europejskiej.
Debata odbyła się w kluczowym momencie dla unijnej polityki klimatycznej. Instytucje UE przygotowują się obecnie do wypracowania wspólnego stanowiska przed Konferencją Stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (COP30) oraz do ustalenia nowego celu redukcji emisji na 2040 r., który będzie omawiany podczas posiedzenia Rady Europejskiej 23 października 2025 r.
Głównym tematem dyskusji było potencjalne włączenie międzynarodowych jednostek offsetowych do systemu EU ETS oraz jego wpływ na realizację celu klimatycznego UE na 2040 r. i konkurencyjność europejskiego przemysłu.
Debatę moderował Frédéric Simon z portalu Carbon Pulse. Wśród uczestników znaleźli się przedstawiciele państw członkowskich UE, organizacji branżowych oraz think tanków:
- Adrian Kondaszewski, Dyrektor Departamentu Spraw Międzynarodowych, Ministerstwo Klimatu i Środowiska
- Florian Anderhuber, Zastępca Dyrektora Generalnego, Euromines
- Andrei Marcu, Dyrektor Wykonawczy, European Roundtable on Climate Change and Sustainable Transition (ERCST)
- Layla Khanfar, Specjalistka ds. Zrównoważonego Rozwoju Korporacyjnego i Kredytów Węglowych, BloombergNEF
- Adina Georgescu, Dyrektor ds. Energii i Zmian Klimatu, Eurometaux (European Metals Association)
- Robert Jeszke, zastępca dyrektora IOŚ-PIB ds. zarządzania emisjami, Kierownik KOBIZE
Andrei Marcu (ERCST) i Layla Khanfar (BloombergNEF) opowiedzieli się za włączeniem jednostek offsetowych do EU ETS jeszcze przed 2030 r., podkreślając jednak, że każdy przyszły mechanizm kompensacyjny powinien być oparty na wysokiej jakości i przejrzystych zasadach.
Dyrektor Robert Jeszke zwrócił uwagę na następujące kwestie:
- Włączenie międzynarodowych offsetów do EU ETS po 2030 r. może umożliwić Unii Europejskiej wspieranie opłacalnych redukcji i pochłaniania emisji w krajach trzecich, przynosząc równocześnie korzyści gospodarcze, społeczne i środowiskowe.
- Dobrze zaprojektowany system mógłby promować europejskie zielone technologie i wzmacniać globalną pozycję UE.
- Nadzór nad jakością i wykorzystaniem jednostek offsetowych powinien sprawować niezależny organ odpowiedzialny za kontrolę, monitoring i obrót tymi jednostkami.
- Wcześniejsze i szersze włączenie wysokiej jakości jednostek offsetowych zwiększyłoby przewidywalność rynku, ograniczając ryzyko gwałtownych wzrostów cen w EU ETS, zmniejszyło presję na sektory o trudnych do ograniczenia emisjach (m.in. stal, cement, chemikalia) oraz zapewniło większą elastyczność wobec niepewności dotyczącej pochłaniania CO₂ w sektorze LULUCF.
Przedstawiciele przemysłu – Florian Anderhuber (Euromines), Adina Georgescu (Eurometaux) – oraz Adrian Kondaszewski (MKiŚ) zwrócili uwagę na potrzebę przeglądu przepisów ETS2, aby utrzymać realistyczną ścieżkę transformacji. Potencjalny kompromis podczas posiedzenia Rady Europejskiej może również objąć kwestię zakazu sprzedaży samochodów z silnikami spalinowymi od 2035 r.
Uczestnicy debaty zgodzili się także, że niezbędne jest stworzenie nowego, wiarygodnego systemu weryfikacji jednostek offsetowych, obejmującego również jednostki pochłaniania CO₂ (CDR, Carbon Dioxide Removals), opartego na wysokich standardach jakości. System ten miałby zapobiec powtórzeniu negatywnych doświadczeń związanych z mechanizmem czystego rozwoju (CDM, Clean Development Mechanism).
Więcej informacji o wydarzeniu na stronie Business & Science Poland.
