Podczas XXIII Samorządowego Forum Kapitału i Finansów odbyła się debata poświęcona jednemu z najważniejszych wyzwań współczesnych wspólnot lokalnych – odporności klimatycznej samorządów. Dyskusję zatytułowaną „Odporność klimatyczna samorządów – warunek bezpieczeństwa i jakości życia mieszkańców” moderowała dr Agnieszka Kuśmierz.
W rozmowie udział wzięli:
– dr hab. inż. Maciej Filipiak, kierownik Zakładu Adaptacji do Zmian Klimatu Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu,
– Hanna Zdanowska, prezydent Miasta Łodzi, członek Europejskiego Komitetu Regionów,
– Mateusz Pindel, prezes Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach,
– Robert Gajda, zastępca prezesa zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Gospodarka wodna jako fundament odporności klimatycznej
Jednym z kluczowych tematów debaty była budowa odporności klimatycznej w zakresie gospodarowania wodą – zarówno w skali lokalnej, jak i regionalnej. Na przykładzie Łodzi omówiono działania miejskie, takie jak mała retencja, błękitno-zielona infrastruktura czy inwestycje w systemy zagospodarowania wód opadowych. Z kolei doświadczenia województwa śląskiego pozwoliły spojrzeć na problem z perspektywy regionu o zróżnicowanej strukturze przestrzennej i przemysłowej.
Różnorodność wyzwań i podejść
Uczestnicy zwrócili uwagę, że adaptacja do zmian klimatu wymaga zróżnicowanych działań – inne potrzeby mają obszary miejskie i wiejskie, inne regiony nadmorskie, pojezierne, nizinne czy górskie. Kluczowe jest uwzględnianie lokalnej specyfiki w planach i programach inwestycyjnych, a także w alokacji środków finansowych.
Wnioski z monitorowania funduszy
Ważnym wątkiem dyskusji były wnioski płynące z monitorowania wydatkowania funduszy z poziomu krajowego. Analizy pokazują, że samorządy i beneficjenci z różnych części Polski wybierają odmienne rozwiązania – od inwestycji w infrastrukturę przeciwpowodziową po projekty związane z przeciwdziałaniem skutkom suszy. Te obserwacje stanowią cenne źródło wiedzy przy projektowaniu kolejnych programów finansowania.
Współpraca i partnerstwo na rzecz klimatu
Paneliści podkreślali również znaczenie wielopodmiotowej współpracy – pomiędzy samorządami, instytucjami finansującymi, środowiskiem naukowym i sektorem prywatnym. Wymiana doświadczeń, wspólne planowanie oraz otwartość na innowacje są niezbędne, by skutecznie reagować na wyzwania związane ze zmianą klimatu. Wskazano zarówno na istniejące bariery współpracy, jak i dobre praktyki, które mogą stanowić wzór dla innych jednostek samorządu terytorialnego.
Debata pokazała, że odporność klimatyczna nie jest już wyborem, lecz koniecznością – warunkiem bezpieczeństwa, stabilności i jakości życia mieszkańców. Samorządy, które inwestują w adaptację i współpracę, budują nie tylko zrównoważoną przyszłość, ale także większą niezależność wobec skutków zmian klimatu.