Od 1 stycznia 2019 r. IOŚ-PIB ustawowo odpowiada za wykonywanie obliczeń i prognoz jakości powietrza dla terytorium Polski.
Prognozy krótkoterminowe mają na celu przewidywanie warunków smogowych z 72-godzinnym wyprzedzeniem.
Wyniki codziennych prognoz dla zanieczyszczeń określonych w krajowych przepisach są przekazywane codziennie do GIOŚ i publikowane na portalu powietrze.gios.gov.pl:
- od kwietnia do września: PM10, NO2, O3
- od października do marca: PM10, NO2, SO2
Dodatkowo IOŚ-PIB ocenia ogólny poziom narażenia na warunki szkodliwe zgodnie z Indeksem Jakości Powietrza GIOŚ.
Aktualnie dostępne są:
- mapy indeksu średniodobowego na kolejne 3 dni
- trend zmian indeksu w miastach wojewódzkich
- animacja rozkładu indeksu nad obszarem Polski
Wykorzystując dodatkowo wartości stężeń innych prognozowanych zanieczyszczeń IOŚ-PIB ocenia ogólny poziom narażenia wyrażony jako Indeks Jakości Powietrza GIOŚ.
O Indeksie Jakości Powietrza
| Indeks jakości powietrza | PM10 [µg/m3] |
PM2,5 [µg/m3] |
O3 [µg/m3] |
NO2 [µg/m3] |
SO2 [µg/m3] |
|---|---|---|---|---|---|
| Bardzo dobry | 0 – 20,9 | 0 – 12,9 | 0 – 70,9 | 0 – 40,9 | 0 – 50,9 |
| Dobry | 21 – 60,9 | 13 – 36,9 | 71 – 120,9 | 41 – 100,9 | 51 – 100,9 |
| Umiarkowany | 61 – 100,9 | 37 – 60,9 | 121 – 150,9 | 101 – 150,9 | 101 – 200,9 |
| Dostateczny | 101 – 140,9 | 61 – 84,9 | 151 – 180,9 | 151 – 200,9 | 201 – 350,9 |
| Zły | 141 – 200,9 | 85 – 120,9 | 181 – 240,9 | 201 – 400,9 | 351 – 500,9 |
| Bardzo zły | > 201 | > 121 | > 241 | > 401 | > 501 |
Zakresy poszczególnych progów charakteryzują się przedziałami lewostronnie otwartymi i prawostronnie domkniętymi, czyli dla przykładu wartość PM10=60,9 µg/m3 oraz PM10=61,0 µg/m3 przyjmuje indeks „Dobry”, natomiast PM10=61,1 µg/m3 dopiero jest indeksem „Umiarkowanym”.
Przy przypisywaniu progów stosuje się takie same zasady, jak przy porównywaniu z wartościami norm. Na przykład gdy norma wynosi 50 µg/m3, stężenie wynoszące 50 µg/m3 nie jest jeszcze jej przekroczeniem. Przy zaliczaniu wartości do klasy indeksu nie stosuje się zaokrągleń.
Polski indeks jakości powietrza liczony jest na podstawie 1-godzinnych wyników z modelowania stężeń w powietrzu: dwutlenku siarki (SO2), dwutlenku azotu (NO2), pyłu PM10, pyłu PM2.5, ozonu (O3).
Następnie indeks ogólny przyjmuje wartość najgorszego indeksu indywidualnego spośród zanieczyszczeń mierzonych na tej stacji lub przyjmuje wartość zanieczyszczenia dominującego (pył zawieszony lub ozon).
źródło: powietrze.gios.gov.pl
Indeks jakości powietrza dla Polski
Dostarczenie informacji w postaci prognozy dla miast jest szczególnie istotne dla osób uprawiających jakąkolwiek formę aktywności na świeżym powietrzu w szczególności sport i rekreację. Wiedza ta jest również bardzo ważna dla osób starszych, chorych, kobiet w ciąży oraz rodziców posiadających małe dzieci, czyli grup społecznych szczególnie narażonych na niekorzystny wpływ zanieczyszczeń.
Informacja będzie rozwijana dla obszarów pozamiejskich.
Indeks jakości powietrza dla miast wojewódzkich
Projekt jest finansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
